Er is een brede behoefte aan gestandaardiseerde API’s, voor alle gemeenten, t.b.v.:
- Moderne dienstverlening De omgeving van gemeenten, vereist dat steeds meer samengewerkt wordt met ketenpartners, met burgers en bedrijven. Ook is er een ontwikkeling gaande om de informatiepositie van de burger te verbeteren en de burger meer regie over haar gegevens te geven. Dit vraagt om informatie over gemeentelijke organisatiegrenzen heen te kunnen ontsluiten en beheren.
- Standaard functionaliteiten Bij de uitvoering van regels voor burgers en bedrijven hebben gemeenten een architectuurstandaard nodig, en dus ontwikkeling en beheer van API’s.
- Toegankelijke data Veel applicaties binnen gemeenten beschikken nog niet over API’s, de data kunnen daarom nog lastig op een moderne manier ontsloten worden uit de applicaties. Om de data op een moderne manier te ontsluiten, zullen er API’s op de databronnen behorende bij de applicaties ontwikkeld moeten worden.
Voor gemeenten is het steeds belangrijker om te sturen op data, op de feiten, zogenaamde datagedreven sturing. Hiervoor is het van belang dat de data uit applicaties snel gebruikt kan worden voor stuurinformatie te creëren. Applicaties die voorzien zijn van uitgebreide API’s maken dit mogelijk.
Er is steeds meer wetgeving dat het ontwikkelen en beheren van API noodzakelijk maakt voor gemeenten. Zoals:
- Europese Open Data Richtlijn schrijft de bevordering beschikbaarstelling van dynamische en real-time data met gebruik van Application Programming Interface (API), voor.
- Wet Hergebruik Overheidinformatie Voor ‘dynamische gegevens’ gaan bijzondere regels gelden: die moeten beschikbaar worden gemaakt met een API.
- Omgevingswet schrijft het toepassen van de landelijke API strategie voor
- EU Open datarichtlijn, zie impactanalyse VNG
Waar regie voering tot de kerntaken van gemeente behoort is dat voor API ontwikkeling en beheer veelal niet of nauwelijks het geval. Om die reden wordt er niet of nauwelijks geïnvesteerd in aantrekken medewerkers die API kennis hebben op het gebied van ontwikkeling en beheer dan wel interne medewerkers opleiden.
Wat er nu gaat gebeuren is dat gemeenten zelf API’s gaan ontwikkelen en beheren of zelf uitbesteden en leveranciers met eigen API’s voor hun applicaties komen. Met als gevolg een versplinterd landschap van API’s die de uitvoering van moderne dienstverlening in de weg staat en niet zomaar te herstellen is. Denk hierbij aan privacy en security risico’s, API’s en data die niet gemeente-overstijgend kunnen worden ontsloten en overtolligheid doordat gemeenten gelijksoortige processen op eigen houtje doen.
Om dit te voorkomen en tegelijkertijd een antwoord te geven op de bredere behoefte aan gestandaardiseerde API ontwikkeling- en beheer is het initiatief genomen door Gemeente Utrecht, ICTU en Logius om samen organiseren vanuit Common Ground verder in de praktijk te brengen.
Een gezamenlijke aanpak voor ontwikkeling en beheer van API’s, biedt voordelen m.b.t.:
- Capaciteit (kleinere gemeenten, andere agendapunten)
- Snelheid (hergebruik van bouwstenen)
- Kosten (schaalvoordeel door samen te organiseren)
- Sturing (monitoring van gebruik)